Khí hậu thất thường của miền Bắc là khó khăn đáng kể đối với người trồng măng tây xanh, đặc biệt là vùng ven biển có nhiều gió, bão. Là hộ tiên phong trồng măng tây xanh ở huyện Vĩnh Bảo – một địa phương ven biển của TP Hải Phòng, gia đình bà Bùi Thị Dung (thôn Quốc Tuấn, xã Cổ Am) đã thu được hiệu quả kinh tế cao và ổn định.
Chinh phục cây trồng khó tính
Là giống cây có nguồn gốc từ nước ngoài, hiện măng tây xanh đã được trồng khá phổ biến ở miền Nam nước ta. Tuy nhiên, đối với nhiều địa phương miền Bắc, đây vẫn là đối tượng cây trồng mới. Năm 2012, khi gia đình bà Dung bắt đầu trồng măng tây xanh trên cánh đồng của thôn, hầu hết người dân quanh vùng không biết đó là cây gì.
Vườn măng tây xanh của gia đình bà Dung
“Một số bà con đoán là cây thì là, còn cán bộ khuyến nông địa phương ngờ rằng có thể đó là một giống cây bị nhà nước cấm trồng. Chính quyền và ngành nông nghiệp địa phương còn cho người giám sát xem nhà tôi trồng cây gì!” – bà Dung kể.
Gia đình bà phải thuê gom ruộng liền kề của 90 hộ dân mới được 1ha, trồng được 18 nghìn cây măng tây. Khi đó, giá cây giống là 15 nghìn đồng/cây (hiện nay giá thị trường giảm còn 10 nghìn đồng/cây). Đây là giống cây lâu năm, trồng một lần có thể thu hoạch liên tục trong 5 năm trở lên.
Đến nay, sau 5 năm gắn bó với cây măng tây xanh, vợ chồng bà Dung đã nắm rõ “tính nết” cũng như kỹ thuật ươm giống, trồng và chăm sóc loài cây ngoại lai này. Theo bà Dung, măng tây xanh là cây trồng khó tính, lại nhạy cảm với thời tiết nên điều kiện khí hậu thất thường ở miền Bắc là một bất lợi lớn. Mùa đông, nhiệt độ xuống thấp, cây không lên măng. Thời tiết hanh khô cũng khiến cây dễ bị chết. Thêm vào đó, khí hậu nhiều gió, bão vùng ven biển cũng là “khắc tinh” của măng tây xanh – một loài thân thảo, cây rất mềm yếu. Bão cấp 7, cấp 8 là thân cây bị gãy.
Giống cây này cần kỹ thuật trồng, chăm sóc rất cầu kỳ. Đất trồng tốt nhất là đất phù sa pha cát, loại đất bãi bồi ven sông màu mỡ và thoát nước tốt. Nếu trồng trên đất thịt ở ruộng thì khó làm hơn, cây măng kém hơn. Sau 5 năm liên tục nuôi cây măng tây, loại đất thịt sẽ bị chai lì đi, trong khi đất phù sa vẫn có độ tơi xốp.
Vì cây măng tây không chịu được ngập úng nên ở vườn của gia đình, bà Dung lên luống cao khoảng 0,3m, giữa các luống là rãnh thoát nước. Mỗi luống trồng 2 hàng, các hàng cách nhau khoảng 0,7m. Cây cách cây 0,5m. Mỗi hốc trồng một cây, được bón lót bằng phân chuồng ủ mục
Cách mặt luống khoảng 0,8 – 1m, chủ vườn căng lưới đỡ cây nhằm bảo vệ cây trước mưa gió, giúp cây không bị đổ, giữ dáng thẳng, phát triển thuận lợi. Đây là loại lưới cước đỡ cây trồng được dùng phổ biến hiện nay, với kích thước mắt lưới khoảng 16cm x 16cm. Lưới căng song song với mặt luống, được giữ cố định bởi các cọc tre cắm dọc hai bên mép luống.
Bà Dung chia sẻ: “Cây măng tây rất kỵ thuốc hóa học, nếu dính thuốc diệt cỏ là cây chết. Thậm chí, khi phun thuốc trừ cỏ ở bờ mương xung quanh vườn mà để bay bụi thuốc vào vườn thì cây cũng chết. Vì thế, phải nhổ cỏ hoàn toàn bằng tay. 1ha măng tây nhà tôi luôn phải có 4 – 5 người làm cỏ liên tục hằng ngày”.
Để thu được những cây măng mềm, ngọt, cần luôn giữ độ ẩm đất khoảng 60 – 70%. Bên cạnh đó, bón phân chuồng ủ mục cho cây mỗi năm 2 lần. Chủ vườn luôn phải kiểm tra, theo dõi vườn cả ngày lẫn đêm để phát hiện sâu bệnh kịp thời. Đặc biệt là sâu hại cây hoạt động mạnh về ban đêm, cần bắt thủ công.
Cây cho thu hoạch sau 4 tháng xuống giống. Măng dài 20 – 35cm có thể cắt. Từ năm thứ 2 trở đi, vào mùa thu hoạch chính từ tháng 2 đến tháng 8 âm lịch, vườn măng tây rộng 1ha của bà Dung cho thu liên tục mỗi ngày 40 – 60kg măng.
Nỗ lực tìm đầu ra
Vợ chồng bà Dung còn nhớ như in những ngày đầu chạy đôn chạy đáo tìm mối bán măng tây xanh. Khi đó, người dân vẫn chưa quen với loại thực phẩm quý rất giàu dinh dưỡng này.
Gốc măng phơi khô, dùng hãm trà hoặc ngâm rượu rất thơm, tốt cho sức khỏe
Cả gia đình bà đã bỏ ra rất nhiều công sức để giới thiệu, chào bán sản phẩm. Người làm tờ rơi, người trực tiếp mang sản phẩm đến các siêu thị, nhà hàng… khắp Hải Phòng nhưng thường xuyên nhận được những cái lắc đầu thờ ơ. Trong khi đó, từ năm thứ 2, thứ 3 trở đi, sản lượng thu hoạch tăng cao, mỗi ngày hái được 60 – 80kg măng. Măng dồn đống vào, không bán được ngay, gia đình bà Dung phải mua thêm mấy tủ lạnh để bảo quản, rồi còn gửi nhờ nhà lạnh của những nhà trồng nấm gần đó… Cũng có lúc phải đổ bỏ hàng mấy tạ măng.
Gia đình bà huy động mọi người trong nhà, anh em họ hàng tiếp thị, bán hàng giúp… Phải mất 3 năm nỗ lực mở thị trường, đặt đại lý, gia đình bà Dung mới có được một số mối bán hàng tương đối ổn định. Đến nay, ngày càng nhiều người tiêu dùng biết đến sản phẩm măng tây xanh, số mối tiêu thụ nhiều lên. Ngày nào cũng vậy, cứ sáng sớm, bà Dung hái măng, sơ chế, đóng gói rồi gửi xe khách chở đến các đại lý ở Hà Nội, Hải Phòng…
Hiện nay, với giá bán 50 nghìn đồng/kg măng, mỗi ngày gia đình bà thu khoảng 3 triệu đồng từ 1ha măng tây xanh. Ngoài ra, họ còn có sản phẩm gốc măng phơi khô dùng để hãm trà hay ngâm rượu, giá bán 100 nghìn đồng/kg.
Nguồn: https://nongnghiep.vn/doc-nhat-vo-nhi-trong-mang-tay-xanh-vung-ven-bien-thu-3-trieu-dongngay-d189541.html